[Mê Khủng Long – Dinophile.vn] Franconiasaurus là một chi thằn lằn cổ rắn gốc của siêu họ Plesiosauroidea mới được công bố có niên đại Jura muộn (~175 triệu năm trước), được khai quật từ Hệ tầng Jurensismergel tại Đức. Chi này gồm có một loài duy nhất là F. brevispinus.
Các mẫu vật gồm có hai bộ xương được bảo quản ở dạng ba chiều, trong đó mẫu định danh gần như hoàn chỉnh, khai quật vào các năm 2014 và 2018. Mẫu vật thứ hai được khai quật từ năm 2005 và cũng được xếp vào chi này.
Phục dựng ngoại hình của Franconiasaurus. Tranh của Joschua Knuppe. |
Tên chi Franconiasaurus được lấy từ tên vùng Franconia của bang Bavaria. Trong khi đó tên loài brevispinus ám chỉ những gai thần kinh ngắn hiện diện trên một số đốt sống cổ và lưng của loài này.
Trong phân tích phát sinh loài, nhóm nghiên cứu gồm Sachs, Eggmaier & Madzia (2024) đã xếp Franconiasaurus là một thành viên của bộ Thằn lằn cổ rắn (Plesiosauria), với vị trí là danh pháp chị em của nhánh thằn lằn cổ rắn Cryptoclidia. Điều này có nghĩa là nó góp phần lấp đầy khoảng trống tiến hóa giữa những danh pháp nằm gần gốc hơn của siêu họ Plesiosauroidea (gồm những chi như Plesiosaurus, Eoplesiosaurus, Plesiopharos…) và những danh pháp phân hóa sau này (bao gồm các họ Elasmosauridae, Polycotylidae, Leptocleididae và Cryptocleididae).
Vị trí của Franconiasaurus trong siêu họ Plesiosauroidea. |
Nghiên cứu mô tả và công bố Franconiasaurus được đăng trên tập san Frontiers in Earth Science, số ngày 16 tháng Hai năm 2024.