[Mê Khủng Long – Dinophile.vn] Xoay quanh họ tên (hay nói đúng hơn là danh pháp khoa học) của mấy bạn khủng long cũng có lắm chuyện dở khóc dở cười. Nhìn chung, đặt danh pháp cho một loài mới là một quy trình về lý thuyết thì rất quan trọng, bởi cái danh pháp đó sẽ đi theo loài từ nay cho đến vĩnh viễn trong tài liệu khoa học, nhưng bên trong vẫn có chỗ cho một vài sự ngẫu hứng hay ý thích của người làm khoa học. 

Chẳng hạn, một nhà khoa học nào đó có thể vì yêu mến một ban nhạc mà đem tên của ban nhạc đặt cho loài khủng long mà mình mô tả. Hay nếu người đó là fan của Harry Potter thì cũng có thể chọn cho một loài khủng long cái tên liên quan tới truyện Harry Potter.

Câu chuyện danh pháp khoa học của loài khủng long thuộc nhóm khủng long mặt sừng (Ceratopsia, cùng họ với loài khủng long nổi tiếng Triceratops) sau đây cũng thú vị không kém.

Danh pháp khoa học của loài khủng long này là Medusaceratops lokii. Nếu bạn thấy quen quen thì đúng rồi đấy, tên của loài khủng long này là sự kết hợp giữa nữ quỷ đầu rắn Medusa trong thần thoại Hy Lạp và thần lừa lọc Loki trong thần thoại Bắc Âu. Medusa là một con quỷ xinh đẹp nhưng lại có mái tóc là những con rắn hết sức ghê rợn, lại cực kỳ nguy hiểm vì nếu bất cứ ai bị ả nhìn trúng đều sẽ biến thành đá. Trong khi đó, Loki nổi tiếng với tính cách nửa chính nửa tà của mình, giỏi lừa đảo, thích chơi khăm và thường xuyên khiến các vị thần khác bối rối.

Ấy vậy mà các nhà khoa học đã đem cả hai nhân vật xấu xa đó dồn vào em khủng long ăn cỏ có niên đại khoảng 77,5 triệu năm trước này. Hóa thạch của nó được tìm thấy ở khe Kennedy, gần sông Milk, thuộc bang Montana, Mỹ. Nhà cổ sinh vật học người Canada Michael J. Ryan là người đặt tên cho nó và đương nhiên, cái tên này không ám chỉ bất cứ điều gì liên quan đến tính cách của con khủng long cả. Tên chi Medusaceratops gồm có hai phần: một là “Medusa”, bởi những gai cong trên diềm cổ của nó làm người ta liên tưởng đến những con rắn trên mái tóc của nữ quỷ cùng tên, hai là “ceratops”, có nghĩa là mặt sừng, đặc trưng của các loài khủng long trong nhóm Ceratopsia. Còn tên loài được đặt là “lokii” nhằm vinh danh vị thần Bắc Âu.

Nhìn chung, tên thì nghe “gian manh” vậy thôi chứ ẻm cũng chỉ là khủng long ăn thực vật như bao loài khác trong nhóm Ceratopsia. Tuy nhiên, nói hiền thì hiền chứ, tôi nghĩ những cái sừng của loài này cũng không phải để làm cảnh nếu có tên khủng long ăn thịt nào đến gần đâu.